ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Με θέμα:« Σακχαρώδης Διαβήτης. Από τη θεωρία στην καθημερινή πρακτική »
Σάββατο 24 Ιανουαρίου 2009
ΑΙΘΟΥΣΑ «ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΝ»


Διαστάσεις επιδημίας παίρνει ο διαβήτης και οι προβλέψεις για το μέλλον είναι εξαιρετικά δυσοίωνες. Ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη στην Ελλάδα αγγίζει τις 900.000, έχοντας σημειώσει αύξηση κατά τέσσερις φορές τα τελευταία 30 χρόνια.
Oι ειδικοί αποδίδουν τις «ευθύνες» στο σύγχρονο τρόπο ζωής και προειδοποιούν ότι αν δεν αλλάξει, η αύξηση θα συνεχιστεί και θα κυμανθεί από 30% έως και 100% την προσεχή εικοσαετία!
Ο διαβήτης αποτελεί ένα οικουμενικό πρόβλημα με ολέθριες συνέπειες για τον άνθρωπο, την κοινωνία και την οικονομία. Το άμεσο οικονομικό κόστος στη χώρα μας είναι τεράστιο και ανέρχεται περίπου στα 3 έως 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 10% έως 15% όλων των δημοσίων δαπανών για την Υγεία.
Η πιο «ύπουλη» μορφή της πάθησης, είναι ο διαβήτης τύπου 2, καθώς εκδηλώνεται συχνά χωρίς εμφανή συμπτώματα. Δεν είναι τυχαίο ότι το 30% έως 50% των διαβητικών τύπου 2 δε γνωρίζουν ότι έχουν διαβήτη. Ο αδιάγνωστος διαβήτης δεν είναι καλοήθης κατάσταση, αφού περίπου το 50% των διαβητικών τύπου 2 παρουσιάζουν ήδη σοβαρές επιπλοκές όταν τεθεί η διάγνωση.
Ο διαβήτης τύπου 1 είναι διαφορετική περίπτωση. Η συχνότητά του είναι μικρή, ενώ η εμφάνισή του συνοδεύεται από «θορυβώδη» συμπτωματολογία και για αυτό διαγιγνώσκεται έγκαιρα μετά την έναρξή του. Αυξάνει κατά ένα ποσοστό 3% κάθε χρόνο στα παιδιά και στους εφήβους, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 70.000 παιδιά κάτω των 15 παρουσιάζουν κάθε χρόνο διαβήτη τύπου 1 σε παγκόσμια κλίμακα (περίπου 200 παιδιά ημερησίως). Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνισή του είναι τόσο γενετικοί όσο και περιβαλλοντικοί (ιοί, διατροφικά συστατικά κ.ά) και τουλάχιστον μέχρι σήμερα δεν υπάρχει η δυνατότητα πρόληψης.
Προληπτικό έλεγχο για έγκαιρη διάγνωση διαβήτη πρέπει να κάνουν όλα τα άτομα ηλικίας πάνω από 45 ετών και ιδίως οι υπέρβαροι, με δείκτη μάζας σώματος πάνω από 25 (επανεξέταση ανά τριετία). Αναγκαίος είναι ο έλεγχος σε νεώτερα άτομα και σε υπέρβαρους, οι οποίοι κάνουν καθιστική ζωή, έχουν συγγενή πρώτου βαθμού με διαβήτη, γυναίκες με ιστορικό διαβήτη κύησης ή που έχουν γεννήσει παιδί με βάρος άνω των 4,5 κιλών, άτομα με υπέρταση ή με διαταραχές των λιπιδίων και άτομα με προδιαβήτη.
Τα συμπτώματα του διαβήτη είναι η πολυδιψία, πολυουρία, πολυφαγία, απότομη απώλεια βάρους, υπερβολική κόπωση, έλλειψη ενδιαφέροντος και συγκέντρωσης, τάση για εμετό και πόνος στο στομάχι (σύμπτωμα που συχνά συγχέεται με ίωση) και οι διαταραχές στην όραση. Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 ενδέχεται να έχουν τα ίδια συμπτώματα, αλλά λιγότερο εμφανή. Στα παιδιά συχνά, ο διαβήτης διαγιγνώσκεται αργά όταν αυτά εμφανίσουν πολύ υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, γεγονός το οποίο μπορεί να θεωρηθεί επικίνδυνο ακόμα και για τη ζωή ενός παιδιού. Όμως πολλές φορές, ο διαβήτης δε γίνεται αντιληπτός ή παραβλέπεται ως κάτι άλλο όπως για παράδειγμα γρίπη.
Το δυσάρεστο είναι ότι ο διαβήτης τύπου 2 προσβάλλει πλέον και μικρότερες ηλικίες, νέους και παιδιά, κυρίως λόγω της αυξημένης παχυσαρκίας, της κακής διατροφής και της έλλειψης σωματικής άσκησης. Τα παιδιά που εμφανίζουν διαβήτη τύπου 2 παρουσιάζουν ελάχιστα ή κανένα από τα αναφερθέντα συμπτώματα.
Η φετινή εκστρατεία της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη έχει ως στόχο την εστίαση του ενδιαφέροντος στην αύξηση του Διαβήτη τύπου 1 και 2 στα παιδιά, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και της εκπαίδευσης ενάντια στις επιπλοκές και τη θνησιμότητα εξαιτίας του διαβήτη καθώς και στην προώθηση ενός νέου υγιέστερου τρόπου ζωής με σκοπό την πρόληψη του διαβήτη τύπου 2 στα παιδιά.
Οι διαβητικές επιπλοκές είναι συχνές, σοβαρές και πολλές φορές απειλητικές για τη ζωή του ατόμου. Τρία στα τέσσερα άτομα με διαβήτη τύπου 2 πεθαίνουν από έμφραγμα ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Άλλες επιπλοκές του διαβήτη είναι η νεφρική ανεπάρκεια, η τύφλωση καθώς και η εμφάνιση ελκών στα κάτω άκρα και ακρωτηριασμών.
Για την αποφυγή ή τη μείωση εμφάνισης των επιπλοκών επιβάλλεται η ρύθμιση του σακχάρου κοντά στα αποδεκτά όρια: πριν τα γεύματα <130mg/dl (110), 2 ώρες μετά τα γεύματα <180mg/dl (140) και γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη <7(6.5)%.
Στόχος της θεραπευτικής αντιμετώπισης είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής, η αποφυγή ή καθυστέρηση εμφάνισης επιπλοκών και για το σκοπό αυτό χρειάζεται μια ολιστική αντιμετώπιση του διαβητικού συνδρόμου. Σε αυτή περιλαμβάνεται η σωστή διατροφή και η άσκηση (ακρογωνιαίος λίθος της αγωγής), η καλή γλυκαιμική ρύθμιση, η αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας (κακή χοληστερόλη-LDL<>40mg/dl), η ρύθμιση της αρτηριακής υπέρτασης (<130/80) , η μείωση του σωματικού βάρους και να μη ξεχνιέται ποτέ η διακοπή του καπνίσματος, όπως και η συνεχής εκπαίδευση τόσο των ατόμων με διαβήτη όσο και του οικογενειακού περιβάλλοντος.
Η ανάγκη επίτευξης και διατήρησης της γλυκαιμικής ρύθμισης προϋποθέτει την έγκαιρη συνδυασμένη θεραπεία με περισσότερους από ένα αντιδιαβητικούς παράγοντες σε μακροχρόνια βάση. Στην κατεύθυνση αυτή σημαντικός είναι τόσο ο ρόλος των παλαιών αντιδιαβητικών παραγόντων όσο και των νέων θεραπευτικών δεδομένων, όπου πρωτοστατούν καινούρια φάρμακα, που θα ενισχύσουν το υπάρχον ιατρικό οπλοστάσιο
Ο διαβητικός σήμερα μπορεί και έχει τη δυνατότητα να έχει μια φυσιολογική ενεργό ζωή. Το μυστικό είναι πώς να διαχειρίζεται το διαβήτη του έτσι ώστε να μην είναι η πάθησή του εκείνη που του επιβάλλεται.